Opracowanie RARR S.A. | Podkarpacie
Zabytkowe dziedzictwo Haczowa
Kraj: Polska
Region: Podkarpacie
Typ inspiracji: Historia
Inspiracja
W miejscowości Haczów znajduje się zabytkowy zespół dworsko-parkowy umiejscowiony na wysokim wzniesieniu. W skład zespołu dworskiego wchodzą: dwór Urbańskich z XVII wieku, oficyna XVIII-wieczna, kaplica i oranżeria pochodzące z XIX wieku. Zabudowania otacza park dworski, do którego prowadzi dawna brama. Dwór wielokrotnie przebudowywany obecnie wraz z zespołem budynków jest odrestaurowywany. Pierwszym właścicielem dworu był Adam Urbański. Do pierwszego dużego remontu, prawdopodobnie z powodu zniszczenia dworu przystąpił jego syn Ignacy w 1803 roku. Odbudowana została część środkowa i zachodnia parteru i zmieniono dawny układ pomieszczeń. Kolejne przebudowy dworu miały miejsce po 1845 roku kiedy to Franciszek Urbański zlecił przebudowę całego układu funkcjonalnego budynku. Najstarszą częścią dworu jest wschodnia część parteru z systemem sklepień odpowiadającemu siedemnastowiecznemu podpiwniczeniu. Podczas II wojny światowej użytkowali go Niemcy. W 1944 roku na mocy testamentu Mieczysława Urbańskiego został przekazany gminie Haczów. Od tamtego czasu mieściła się tu m.in. szkoła, magazyn OSP, magazyn spożywczy czy budowlany. Jednak poprzez złe zagospodarowanie obiektu uległ on niestety sporemu zniszczeniu. Doszło do zawalenia się balkonu, rozebrano również najbardziej zniszczone części, obecnie odbudowane.
W bliskiej odległości dworu znajduje się oficyna dworska, a na południe od niej murowana kaplica wzniesiona w 1820 roku jako pawilon ogrodowy, a następnie za sprawą Heleny Urbańskiej adaptowana na kaplicę. W parku nieco dalej od zabudowań dworskich mieści się oranżeria, której południowa ściana była całkowicie przeszklona. Niegdyś przepiękna konstrukcja o wyjątkowym wyglądzie miała cechy „romantycznej architektury ogrodowej” . W latach 1960-1961 oranżeria przerobiona została na kino. Niesamowite wrażenie sprawia park dworski, na którego terenie znajduje się 550 rodzajów drzew i skupisk krzewów. W 1967 roku w centralnej części parku wybudowano blok, w którym mieści się Ośrodek Zdrowia oraz magazyn GS, co doprowadziło do zaburzenia estetycznego wizerunku parku.
Widzisz błąd? Znasz więcej informacji? Zgłoś nam to.
Napisz do nas.
