Opracowanie IPC Prešov | Kraj Koszycki i Żyliński
Inspiracja
Do czasu wprowadzenia produkcji manufakturowej na Słowacji len był produkowany w gospodarstwach domowych. Zdarzały się też okresy stagnacji tego rzemiosła, zwłaszcza w czasie wojny z Turkami i powstań Estów, ale w XVIII wieku nastąpił rozkwit przemysłu lniarskiego, który przeniósł się z miast wyłącznie na wsie.
Za panowania Józefa II na Spiszu i Szariszu starano się podnieść poziom produkcji lnu. Sprowadzili wysokiej jakości siemię lniane i zaczęli szkolić ludność. W 1786 r. dwóch tkaczy i trzech prządków przyjęło zaproszenie z Czech i uczyło dziewczęta prząść len, konopie, wełnę i bawełnę, którą uczyli również przetwarzać. Każdy stolarz, kołodziej i młynarz miał też za zadanie wykonać krosno, sześć kółek przędzalniczych i dwa wrzeciona według narzędzi przywiezionych z Czech. Spiska stoczka miała swoją pieczęć (coś w rodzaju patentu) na motykach, dozwolone były tylko szerokie rufy itp. Najbardziej udana była cała akcja na Spiszu, kontynuowana nawet po śmierci Józefa. Słowackie płótno było sprzedawane na Węgrzech, na Bałkanach, w Rosji i Afryce Północnej. Handel zdominowany był przez kupców bałkańskich z południowych Węgier, mieszczan niemieckich, Żydów, właścicieli fabryk bielących i farbiarskich. Na Zielone Świątki do Spiskiej Stolicy przybywali kupcy, aby odkupić od wytwórców zamówione płótno, zaopatrywali się również w jego zapas na jarmarkach.
Ponieważ len domowy nie był w stanie konkurować z wyrobami manufakturowymi i przemysłowymi, od połowy XIX wieku stopniowo zanikał. Ale nie do końca. Do dziś na Słowacji można znaleźć ludzi, którzy nadal zajmują się tym rzemiosłem, a my możemy upiększać nasze domy ich niezwykłymi wyrobami.
Wideo
Widzisz błąd? Znasz więcej informacji? Zgłoś nam to.
Napisz do nas.